بلوک AAC چیست؟ لیست قیمت و اجرای بلوک AAC

بلوک AAC چیست؟

بلوک AAC مخفف عبارت ” Autoclaved Aerated Concrete ” و در زبان فارسی به معنی بلوک بتنی هوادار اتوکلاو شده است. بلوک AAC در ایران به آن هبلکس گفته میشود. و در کارخانه در شرایط اتوکلاو تولید میشود. دستگاه اتوکلاو که به آن تونل خشک کن اتوکلاو نیز میگویند وظیفه خشک کردن مواد اولیه بلوک AAC در شرایط دمایی و رطوبتی کنترل شده را دارد که این مطلب در افزایش استحکام و مقاومت بلوک بتنی اتوکلاو شده موثر است. اجرای بلوک AAC با استفاده از چسب مخصوص به عنوان ملات بین بلوک و بسیار مشابه با بلوک سیمانی است. بلوک سبک بتنی اتوکلاو شده AAC از ترکیب مواد اولیه سیمان، پودر سیلیس، آهک، گچ و پودر آلومینیوم و آب در شرایط کنترل شده و با طرح اختلاط علمی و آزمایشگاهی تولید میشود. قیمت بلوک AAC با توجه به کارخانه سازنده آن و مواد اولیه ای که در تولید آن استفاده شده متغیر است. با توجه به اینکه قیمت بلوک AAC در شرایط استاندارد و با توجه به طرح اختلاط مهندسی تولید میشود از این رو کارخانه های تولید کننده بلوک استاندارد قیمت متفاوتی را برای بلوک AAC اعلام میکنند. در ایران انواع مختلفی از انواع بلوک ساختمانی سبک تولید میشود که برخی از تولید کنندگان با استفاده از نام هبلکس اقدام به فروش آن میکنند. بلوک AAC بلوک بتنی اتوکلاو شده است در حالی که انواع بلوک آهکی و همچنین بلوک فوم دار CLC نیز با نام هبلکس در ایران به فروش میرود. تشخیص تفاوت بلوک AAC با بلوک آهکی در رنگ آن است به این صورت که رنگ بلوک AAC در مقایسه با رنگ بلوک آهکی به رنگ تیره تر و مایل به شیری رنگ است در حالی که رنگ بلوک بلوک آهکی بسیار سفید رنگ و بسیار شبیه به قند خوراکی است. همچنین بلوک AAC با بلوک CLC از نظر ترکیبات و همچنین استفاده از شرایط اتوکلاو متفاوت است و این دو را نباید با یکدیگر مقایسه کرد. در تولید بلوک CLC معمولاً میزان مصرف گچ بسیار بیشتر است و در ساخت این بلوک از تونل اتوکلاو استفاده نمیشود. همچنین قیمت بلوک AAC  نسبت به بلوک CLC کمتر است و  دلیل آن نوع مواد اولیه استفاده شده در آن است. در طی فرآیند تولید بلوک AAC نسبت هر یک از مواد اولیه با توجه به طرح اختلاط علمی و مهندسی آزمایشگاهی و در زمان مناسب با یکدیگر مخلوط میشوند. پس از مخلوط مناسب از مواد اولیه بلوک وارد تونل اتوکلاو شده و پس از خشک شدن در شرایط کنترل شده از نظر دمایی و رطوبتی محصول به دست آمده بلوک AAC با تخلخل مناسب و بسیار سبک و با استحکام بالا به دست می آید. اولین بار در سال 1920 میلادی دکتر یوهان اکسل اریکسون در موسسه تکنولوژی صنعتی سوئد تولید شد. با توجه به جرم حجمی پایین و همچنین استحکام بالای این نوع بلوک استفاده از آن امروزه در صنعت ساختمان رشد روز افزون دارد. جرم حجمی اجرای بلوک AAC در هر متر مکعب معادل 500 تا 550 کیلوگرم است و در مقایسه با انواع بلوک ساختمانی سنتی بسیار پایین تر است. در زمان وقوع زلزله و با توجه به اینکه نیروی اینرسی وارده بر ساختمان مستقیماً با وزن ساختمان مرتبط است و کاهش در وزن ساختمان منجر به کاهش نیروی اینرسی زلزله و در نتیجه کاهش خسارت به سازه ساختمان خواهد شد. از این رو استفاده از بلوک AAC در مقایسه با انواع بلوک ساختمانی سنتی انتخاب هوشمندانه و مهندسی است. یکی از مزایای هبلکس رضوی در مقایسه با انواع بلوک سنتی کاهش بار مرده وارده بر ساختمان است. مطابق با مبحث ششم مقررات ملی ساختمان ایران وزن دیوار پیرامونی و همچنین وزن دیوار داخلی به صورت بار مرده و خطی به کف سازه در نظر گرفته میشود. هر چقدر میزان بار کاهش یابد در نتیجه نیروی وارده بر المان تیر و ستون کاهش پیدا میکند در نتیجه ابعاد تیر و ستون کاهش میکند که این مسئله منجر به کاهش هزینه ساخت و در نتیجه صرفه جویی در بودجه ساخت ساختمان خواهد شد. تخلخل بالا و همچنین وجود حباب سلولی در اجرای بلوک AAC منجر به کاهش وزن بلوک خواهد شد. البته این کاهش وزن باید در شرایط مهندسی انجام پذیرد تا از هرگونه کاهش استحکام و مقاومت بلوک جلوگیری به عمل آید. یکی دیگر از مزایای بلوک AAC در مقایسه با انواع بلوک ساختمانی سنتی سطح صاف رویه آن است. با توجه به اینکه سطح صاف و دقیق این بلوک و همچنین ضریب انبساطی همسان با انواع گچ ساختمانی نیازی به اجرای لایه گچ و خاک نیست. با توجه به اینکه قیمت بلوک AAC در مقایسه با سایر انواع بلوک بالاتر است اما حذف لایه گچ و خاک یا لایه گچ زیر کار منجر به کاهش هزینه ساخت خواهد شد. پس از اجرای بلوک AAC کافی است که لایه گچ سفیدکاری با ضخامت در حدود 2 میلیمتر و به صورت مستقیم بر روی بلوک بتنی اتوکلاو شده قرار گیرد. صرفه جویی در مصرف گچ و خاک و همچنین حذف اجرت گچ کاری منجر به کاهش هزینه ها و صرفه جویی در قیمت تمام شده ساخت میگردد.

بلوک AAC چگونه تولید میشود؟

سبک سازی در بلوک AAC بر مبنای ایجاد حباب های گازی استوار است. برای ایجاد گاز در این بلوک ها از پودر آلومینیوم استفاده میشود. برای ساختن این بلوک سیلیس، گچ و آب بصورت دوغاب درآمده و با پودر آهک زنده و سیمان مخلـوط می گردد تـا کامل همگن شود. سپس پودر آلومینیوم اضافه می شود. در این مرحلـه واکنشهای شیمیایی شــروع شــده و پـودر آلومینیوم بـا آهـک شکفته ترکیـب شــده و گاز هیدروژن آزاد می‌گردد. دوغــاب شـــروع بــه پــف کــردن مــی نماید و حجــم تقریبا 2 تـا 3 برابـر افزایش مـی یابـد و به صـورت کیـک سـبز در مـی آیـد. کیـک حاصـل بر اسـاس ابعـاد تعییـن شـده بـرش خـورده و بـه اتوکلاو بـا فشـــار بخـار آب 12 تـا 13 بـار و دمـای 200 درجـه سـانتی گـراد منتقـل مـی شـود. در این مرحلـه در اثـر واکنـش آهـک بـا سـیلیس، سـیلیکات کلسیم تشــکیل مـی شـود. پس از طـی مراحـل بـالا بلوک AAC آماده فروش و عرضه است. پس از تولید بلوک و خشک شدن آن بسته بندی بلوک بر روی پالت و تسمه کشی و استرچ آن برای عرضه به بازار صورت میگیرد. هر پالت بلوک AAC تقریباً 2 متر مکعب است و در حدود یک تن وزن دارد. حمل و نقل آن بر روی پالت به سادگی توسط لیفتراک و جرثقیل انجام میشود. همچنین امکان ارسال بلوک AAC به صورت فله برای پروژه ساختمانی و تخلیه و حمل و نقل آن توسط کارگر و به صورت دستی نیز امکانپذیر است.

مشخصات بلوک AAC چیست؟

در زیر به برخی از مشخصات مهندسی بلوک AAC با توجه ضوابط سازمان ملی استاندارد ایران و همچنین سازمان تحقیقات مسکن و شهرسازی اشاره شده است :

• دانسیته 450 تا 550 کیلوگرم در هر متر مکعب.

• مقاومت فشاری 2.8 تا 3.5 نیوتن بر میلیمتر مربع.

• مدول گسیختگی 0.6 تا 0.75 نیوتن بر میلیمتر مربع.

• مدول ارتجاعی 1.4 تا 1.8 کیلو نیوتن بر میلیمتر مربع.

• هدایت حرارتی 0.09 تا 0.11 وات بر متر بر کلوین.

• جذب آب 50 تا 65 درصد وزن.

• مقاومت در برابر سولفات 400 تا 600 میلی گرم بر لیتر.

• جمع شدگی ناشی از خشک شدن 0.01 تا 0.013 درصد.

• تلرانس ابعاد در حدود 3 میلیمتر.

• مقاومت در برابر حریق دیوار 10 سانتی در حدود 4 ساعت میباشد.

• عایق صوتی دیوار 15 سانتی در حدود 45 دسی بل است.

قیمت بلوک AAC

مهمترین عامل در تعیین قیمت بلوک AAC کارخانه سازنده آن و همچنین استاندارد بودن آن است. با توجه به اینکه در ایران کارخانه های بسیاری اقدام به تولید بلوک AAC میکنند در بازار قیمت متفاوتی را برای انواع بلوک شاهد هستیم. استفاده از مواد اولیه مناسب و مرغوب و همچنین طرح اختلاط مهندسی و علمی و همچنین شرایط تولید استاندارد از عوامل تاثیرگذار در تعیین قیمت هبلکس است. استفاده از بلوک استاندارد در مقایسه با بلوک غیر استاندارد در زمان اجرای بلوک AAC نیز بسیار تاثیرگذار است. استفاده از بلوک غیر استاندارد منجر به ترک خوردگی پس از دیوارچینی میشود که این مسئله منجر به خسارت در آینده خواهد شد. همانطور که توضیح داده شد یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در قیمت بلوک AAC شرایط اتوکلاو شدن است. بلوک AAC در تونل مخصوص اتوکلاو خشک و عمل آوری میشود. در تونل اتوکلاو بلوک تحت فشار و دما قرار میگیرد و در این شرایط عمل آوری بتن و همچنین تخلخل آن کامل انجام میشود. برخی از تولیدکنندگان بلوک AAC در ایران برای عمل آوری و خشک کردن بلوک از تونل اتوکلاو استفاده نمیکنند که در این شرایط به دلیل کاهش هزینه های تولید هزینه و قیمت تمام شده بلوک AAC نیز کاهش پیدا میکند. از دیگر عوامل تاثیرگذار در قیمت میتوان به مواد اولیه استفاده شده در تولید بلوک اشاره کرد. چنانچه در تولید بلوک AAC از آهک بیشتر در مقایسه با سیمان استفاده شود بلوک تولیدی کیفیت پایین تری خواهد داشت. در صورتی که از آهک در تولید بلوک استفاده شود مقاومت بلوک در مقابل بارهای وارده کاهش پیدا میکند که این مسئله منجر به ترک خوردگی در زمان اجرای بلوک AAC خواهد شد.در زمان دیوارچینی با بلوک AAC وزن بلوک بالایی به بلوک پایینی منجر به ترک خوردگی بلوک خواهد شد که این مسئله منجر به ترک خوردگی در سطح گچ کاری شده دیوار میشود. از دیگر عوامل تاثیرگذار در قیمت بلوک AAC کارخانه تولید بلوک است. به عنوان مثال کارخانه هبلکس رضوی یکی از بزرگترین تولید کنندگان بلوک AAC در ایران است. هبلکس رضوی در کارخانه شهر بیرجند و شهر مشهد تولید میشود و متعلق به آستان قدس رضوی است. قیمت بلوک AAC تولیدی هبلکس رضوی در مقایسه با سایر کارخانه های تولید کننده بلوک AAC استاندارد قیمت مناسبی دارد. در مقایسه با هبلکس رضوی کارخانه های دیگر نیز با توجه به مسافت آن ها از شهر های بزرگ مانند تهران، مشهد، اصفهان و تبریز قیمت متفاوتی را برای بلوک تولیدی کارخانه خود در نظر میگیرند. یکی دیگر از نکاتی که باید به آن توجه داشت این است که قیمت بلوک AAC به صورت متر مکعبی اعلام میشود. به این معنی که هر متر مکعب از بلوک AAC بدون توجه به ابعاد و ضخامت آن چه قیمتی دارد. علت قیمت گذاری بلوک AAC به صورت متر مکعبی این است که بلوک در تونل اتوکلاو به صورت حجمی و به شکل قله تولید میشود و پس از کامل خشک شدن به ابعاد مشخصی و با ضخامت دلخواه برش میخورد. قیمت بلوک AAC در مقایسه با سایر بلوک ساختمانی که عمدتاً به صورت هر عدد بلوک اعلام میشود به صورت متر مکعبی استعلام میشود. البته در صورت تمایل میتوان قیمت هر عدد بلوک AAC را با توجه به حجم هر بلوک در ضخامت مد نظر به دست آورد و پس از محاسبات ساده قیمت هر عدد بلوک هبلکس مشخص خواهد شد. یکی از مواردی که باید در نظر داشت این است که ابعاد بلوک هبلکس معمولاً 60 در 25 است اما ابعاد بلوک سیمانی 40 در 20 است. از این رو در زمان مقایسه قیمت بلوک AAC با بلوک سیمانی باید به ابعاد و اندازه آن با دیگر انواع بلوک توجه کرد. اجرای بلوک AAC بسیار مشابه با اجرای دیوار با بلوک سیمانی است و معمولاً استادکار بنا مسلط به اجرای دیوارچینی با بلوک سیمانی میتواند اقدام به بلوک چینی دیوار هبلکس کند.

مزایای بلوک AAC چیست؟

بلوک AAC به عنوان یکی از پیشرفته ترین و به روز ترین انواع بلوک ساختمانی در جهان در پروژه های بزرگ و همچنین ساختمان های عادی استفاده میشود. به دلیل مزایای فوق العاده این نوع بلوک در مقایسه با سایر انواع بلوک ساختمانی استفاده آن روز به روز در حال افزایش است. از مزایای بلوک AAC میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

• سبک بودن بلوک AAC : با توجه به وزن کم بلوک در مقایسه با سایر انواع بلوک ساختمانی دیوارچینی با این نوع بلوک منجر به کاهش بار مرده دیوار در محاسبات بارگذاری دارد. زمانی که بار مرده ساختمان کاهش پیدا کند نیروی ثقلی ناشی از بار مرده و همچنین نیروی جانبی ناشی از زلزله نیز کاهش پیدا میکند. در شرایطی که نیروهای ثقلی و جانبی وارده بر ساختمان کم شود از این رو در محاسبات سازه ای ابعاد تیر و ستون نیز کاهش پیدا میکند. کاهش ابعاد تیر و ستون منجر به کاهش هزینه بتن ریزی و همچنین تناژ مصرفی آهن و آرماتور میشود. بر همین اساس اجرای بلوک AAC در ساختمان منجر به کاهش هزینه ها به طور چشمگیری میشود.

• عایق سازی صوتی دیوار : بلوک AAC به دلیل متخلخل بودن و هوادار بودن عایق مناسبی برای صوت است. با توجه به وجود هوا در فضای متخلخل، این بلوک در مقابل صوت بسیار عملکرد مناسبی دارد. به صورتی که میتواند تا 45 دسی بل عایق صوتی باشد. وجود دیوار با قابلیت عایق صوتی یکی از مهمترین دغدغه های سازندگان ساختمان است. اهمیت عایق سازی دیوار های داخلی و خارجی امروز نزد خریداران مسکن کاملاً امری طبیعی است. استفاده از بلوک AAC برای دیوارهای خارجی منجر به کاهش انتقال صوت از محیط خارج به داخل ساختمان میشود. همچنین استفاده از بلوک AAC به عنوان دیوارهای داخلی و یا بین واحدها منجر به کاهش انتقال صوت در داخل ساختمان خواهد شد.

• عایق سازی حرارتی دیوار : بلوک AAC به دلیل توپر بودن و همچنین متخلخل بودن عایق عالی در برابر انتقال حرارت است. با توجه به اینکه بلوک AAC پایه سیمانی است از این حیث ضریب انتقال حرارتی پایینی دارد و تبادل حرارتی بین بیرون و داخل بلوک به سختی صورت میگیرد. وجود این قابلیت مخصوصاً در دیوارهای خارجی منجر به کاهش انتقال حرارت از خارج ساختمان به داخل ساختمان میشود. استفاده از بلوک AAC در شهرهای گرمسیری منجر به کاهش ورود گرما به داخل ساختمان و کاهش در مصرف وسایل سرمایشی خواهد شد. همچنین دیوارچینی با این نوع در شهرهای سردسیری منجر به کاهش ورود سرما به داخل ساختمان و کاهش مصرف انرژی گرمایشی خواهد شد.

• سرعت اجرای بالا : بلوک AAC به دلیل ابعاد بزرگتر و سبک وزن تر بودن نسبت به سایر انواع بلوک ساختمانی سرعت اجرای بالاتری دارد. همچنین با توجه به اینکه این نوع بلوک با استفاده از چسب مخصوص به جای ملات ماسه و سیمان و به شیوه سنتی اجرا میشود، سرعت دیوارچینی را افزایش خواهد داد. چسب هبلکس حالت پودری دارد که پس از مخلوط کردن با آب به حالت خمیری تبدیل میشود و کار با آن بسیار ساده است. همچنین با توجه به اینکه بلوک AAC طولی معادل 60 سانتیمتر دارد سرعت دیوارچینی آن نسبت به بلوک سیمانی با طول 40 سانتی بیشتر است. همچنین به دلیل سادگی در برش و شیار زنی سرعت اجرای دیوار نسبت به سایر سایر انواع بلوک ساختمانی مانند بلوک سیمانی و بلوک سفالی بسیار بیشتر است.

• سادگی در برش و شیار زنی : بلوک AAC به راحتی و با استفاده از اره و یا دستگاه فرز برش داده میشود. در شرایطی که در دیوار نیاز به بلوک نیمه باشد میتوان با استفاده از دستگاه فرز به راحتی بلوک AAC را برش داد. همچنین در شرایطی که نیاز به عبور تاسیسات برقی مانند لوله برق و خرطومی برق در نزدیکی کلید و پریز باشد با استفاده از دستگاه شیار زین به راحتی میتوان شیار لازم را بدون آسیب رساندن به بلوک اجرا کرد. پس از شیار زنی و عبور تاسیسات برق با استفاده از گچ میتوان محل عبور تاسیسات را پر کرد. همچنین میتوان از چسب مخصوص هبلکس نیز برای پر کردن مسیر شیارهای تاسیسات استفاده کرد.

• مقاومت بالا در برابر ضربه و زلزله : دیوارچینی با بلوک AAC با چسب مخصوص و استاندارد انجام میشود. چسب مخصوص این بلوک از پایه سیمان و از جنس بلوک است از این رو پس از دیوارچینی و خشک شدن بلوک دیوار کاملاً یکپارچه خواهد شد که این مسئله مقاومت دیوار را در برابر بارهای وارده بسیار افزایش میدهد. همچنین چنانچه ضوابط پیوست ششم آیین نامه 2800 زلزله ایران در مورد اجرای وال پست به درستی انجام شود مقاومت دیوار اجرا شده در برابر زلزله از انواع دیگر بلوک ساختمانی بسیار بیشتر خواهد بود.

• حذف گچ زیرکار دیوار پس از اجرا : با توجه به اینکه دیوار بسیار دقیق و تمیز و شاقولی اجرا میشود و همچنین از آنجایی که ضریب انبساط حرارتی بلوک AAC با گچ تقریباً برابر است از این رو پس از دیوارچینی نیازی به گچ زیرکار و گچ و خاک نیست. پس از اجرای این دیوار میتوان مستقیماً از لایه گچ سفید کاری استفاده کرد. حذف لایه گچ زیرکار و گچ و خاک منجر به کاهش هزینه های تمام شده ساخت میشود که این مسئله در آنالیز قیمت بلوک AAC در مقایسه با انواع دیگر بلوک ساختمانی بسیار حائز اهمیت است.

معایب بلوک AAC چیست؟

بلوک AAC نیز مانند انواع دیگر مصالح ساختمانی دارای معایبی است. البته باید در نظر داشت که با توجه به مزایای زیاد این نوع بلوک ساختمانی در مقایسه با انواع دیگر روش های دیوارچینی در ایران خرید آن مقرون به صرفه است. در زیر به برخی از معایب این نوع بلوک اشاره میشود :

• مقاومت فشاری کم : با توجه به اینکه مقاومت فشاری بلوک AAC کم است از این رو نمیتوان از این نوع بلوک در دیوار باربر یا حمال استفاده کرد. دیوار باربر یا دیوار حمال دیواری است که وزن سقف را تحمل میکند و در این نوع سازه ها از دیوار به عنوان ستون سازه استفاده میشود. دیوار اجرا شده با بلوک AAC خاصیت باربری ندارد و تنها به عنوان جدا کننده مورد استفاده قرار میگیرد. از این نوع بلوک ساختمانی میتوان به منظور دیوارچینی دیوارهای خارجی و داخلی ساختمان و همچنین دیوارهای بین واحدهای ساختمان در سازه های دارای تیر و ستون استفاده کرد.

• قیمت بالاتر نسبت به انواع دیگر بلوک ساختمانی : در نگاه اول قیمت بلوک AAC در مقایسه با سایر انواع دیگر بلوک ساختمانی بیشتر است اما باید در نظر داشت که با توجه به سرعت بالا و همچنین حذف لایه گچ و خاک هزینه تمام شده دیوارچینی با بلوک AAC در مقایسه با بلوک سیمانی و بلوک سفالی تقریباً برابر خواهد شد. آنالیز قیمت تمام شده بلوک AAC نشان میدهد که در کل هزینه هر متر دیوار با بلوک AAC با بلوک سیمانی و سفالی تقریباً یکسان است.

• پیوستگی کم بلوک با دوغاب سیمانی : با توجه به اینکه بلوک AAC است از این رو احتمال دارد بلوک آب داخل دوغاب را به خود بکشد و کاهش آب دوغاب سیمانی منجر به پوک شدن ملات و کاهش پیوستگی آن با ملات شود. این مسئله مخصوصاً در نمای ساختمان که پیوستگی دوغاب با دیوار و سنگ نما بسیار مهم است حائز اهمیت است. برای رفع این مشکل باید پیش از اجرای نما بلوک AAC کاملاً از آب اشباع و زنجاب شود تا آب ملات را به خود نکشد. همچنین مطابق با مقررات ملی ساختمان ایران اجرای اسکوپ سنگ اجباری میباشد. همچنین میتوان برای افزایش گیرایی دوغاب سیمانی و بلوک AAC از رابیتس استفاده کرد.

• امکان ترک خوردن گچ کاری دیوار : یکی از مواردی که پس از اجرای دیوار با بلوک AAC باید به آن توجه کرد این است که با توجه به اینکه این نوع بلوک متخلخل است جذب آب آن نیز بالا است. چنانچه پیش از گچ کاری بلوک به خوبی آب داده شود و زنجاب شود آب ملات گچ را به خود نمیکشد و از این رو احتمال ترک خوردگی گچ نیز کاهش پیدا میکند. یکی دیگر از مواردی که باید در نظر گرفت این است که در شرایطی که جنس بلوک ضعیف باشد و استانداردهای لازم را نداشته باشد در اثر وزن دیوار دچار ترک خوردگی میشود که این مطلب منجر به ترک خوردگی دیوار گچ کاری شده میشود. توصیه میشود از بلوک AAC استاندارد به منظور دیوارچینی ساختمان استفاده شود.

• احتمال ترک خوردگی در محل اتصال دیوار و ستون : با توجه به اینکه ضریب انبساط حرارتی بلوک AAC با ستون فلزی متفاوت است از این رو ممکن است در اثر انقباض و انبساط در فصل گرما و سرما در ناحیه اتصال دیوار و ستون ترک خوردگی ایجاد شود. برای رفع این مشکل میتوان از توری و رابیتس استفاده کرد. در ناحیه اتصال به مقدار کافی از رابیتس استفاده شود تا در اثر انقباض و انبساط گچ کاری دیوار دچار ترک و آسیب نشود. همچنین در مورد ستون های بتنی نیز توصیه میشود از گچ گیپتون استفاده شود.

• انعطاف کم بلوک در اجرای قوس : با توجه به طول 60 سانتی بلوک در شرایطی که دیوار با قوس اجرا میشود انعطاف این بلوک کم است. البته برای رفع این مشکل میتوان بلوک را به قطعات کوچکتری تقسیم کرد و همچنین از گچ سفیدکاری بیشتری به منظور اجرای قوس دیوار استفاده کرد. البته باید توجه کرد با توجه به اینکه در این نوع بلوک نیاز به گچ زیرکار نیست و مستقیماً سفید کاری انجام میشود افزایش ضخامت گچ سفیدکاری ممکن است منجر به ترک خوردگی در آینده شود از این رو برای اجرای دیوار قوسی شکل حتماً با مهندس مجری مشورت کرد.

• احتمال شکستگی بلوک در حمل و نقل : با توجه به اینکه بلوک AAC از درب کارخانه تا محل پروژه ساختمانی با انواع کامیون و تریلی حمل میشود، ممکن است در اثر حمل و نقل درصدی از بلوک ها دچار شکستگی و یا لب پریدگی شوند. برای رفع این مشکل بلوک AAC بر روی پالت و با بسته بندی و تسمه کشی به محل پروژه حمل میشود تا درصد آسیب دیدگی به حداقل برسد. از بلوک های شکسته میتوان به عنوان بلوک های نیمه در دیوارچینی استفاده کرد. همچنین به دلیل سبک بودن این بلوک میتوان از ضایعات بلوک به عنوان مصالح کف سازی سرویس بهداشتی، آشپزخانه یا پشت بام استفاده کرد.

اجرای بلوک AAC

اجرای بلوک AAC بسیار شبیه به اجرای بلوک سیمانی است با این تفاوت که در مورد بلوک AAC به جای ملات ماسه سیمان از چسب مخصوص استفاده میشود. چسب بلوک AAC به صورت پودری و در کیسه 30 کیلوگرمی است که پس از مخلوط آن با آب حالت خمیری پیدا میکند. چسب خمیری به دست آمده بسیار شبیه به چسب خمیری کاشی است و با استفاده از ماله شانه ای بر روی سطح بلوک کشیده میشود. قیمت بلوک AAC معمولاً بدون قیمت چسب آن اعلام میشود و متناسب با متراژ بلوک AAC چسب آن نیز محاسبه میشود و در فاکتور فروش قید میشود. برای اجرای بلوک AAC پس از پیاده سازی نقشه معماری بر روی سقف بتنی ابتدا با استفاده از ملات ماسه و سیمان اقدام به کروم بندی میشود. کروم سیمانی باید بسیار با دقت اجرا شود زیرا رج اول بر روی آن قرار میگیرد. در صورتی که کرم بندی رج اول به درستی اجرا نشود و با توجه اینکه امتداد دیوار در ارتفاع بر روی رج اول اجرا میشود این مسئله منجر به ناترازی دیوار خواهد شد. همچنین با توجه به اینکه بر خلاف دیوارچینی با بلوک سیمانی که میتوان با ملات ماسه سیمان رج های بالایی را مجدداً تراز کرد نمیتوان با چسب بلوک AAC اقدام به تراز کردن رج دیوار AAC کرد. با توجه به اینکه ضخامت چسب در حدود چند میلیمتر است تراز کردن با چسب عملاً مقدور نیست. کروم بندی با ملات ماسه سیمان باید با استفاده از شمشه و تراز و با حداکثر دقت و حوصله انجام شود. پس از اجرای کروم بندی رج اول بر روی کروم قرار میگیرد و و دو وجه از بلوک با استفاده از چسب خمیری و ماله شانه ای پوشیده میشود. با توجه به اینکه قیمت چسب در مقایسه با قیمت ملات سیمان کمتر است از این رو دیوارچینی با چسب منجر به کاهش هزینه نهایی دیوارچینی و کاهش قیمت بلوک AAC خواهد شد. مطابق با پیوست ششم آیین نامه 2800 زلزله ایران و همچنین دستورالعمل کارخانه هبلکس اردکان به منظور اجرای دیوار AAC باید از وادار میانی افقی یا عمودی که به نام وال پست شناخته میشود استفاده شود. وال پست ستونک از جنس فولاد یا ورق گالوانیزه است که با استفاده از بست رادیکالی به هبلکس اردکان در زمان اجرای بلوک AAC متصل میشود. در زمان زلزله وال پس از آوار شدن دیوار جلوگیری میکند. قیمت بلوک AAC بدون متعلقات مانند وال پست گالوانیزه و بست رادیکالی در فاکتور فروش قید میشود و هزینه متعلقات جداگانه محاسبه خواهد شد. مطابق با دستورالعمل هبلکس اردکان به ازای هر 4 متر از طول دیوار باید وال پست عمودی و همچنین به ازای هر 3 متر ارتفاع دیوار وال پست افقی اجرا شود. همچنین ضوابط اجرای بلوک AAC با استفاده از وال پست به تفصیل در پیوست ششم آیین نامه 2800 بحث شده است.

ابعاد بلوک AAC

بلوک AAC در کارخانه به به صورت قله تولید میشود و پس از خروج از تونل اتوکلاو به ابعاد دلخواه مطابق با استاندارد کارخانه سازنده برش میخورد. عمدتاً بلوک AAC در کارخانه های ایران در ابعاد 60 سانتیمتر طول و 25 سانتیمتر ارتفاع و در 4 ضخامت متنوع 10 سانتیمتر، 12 سانتیمتر، 15 سانتیمتر و 20 سانتیمتر تولید میشود. قیمت بلوک AAC بر اساس متر مکعب اعلام میشود و برای محاسبه قیمت هر بلوک به ابعاد دلخواه باید ابعاد بلوک AAC را تبدیل به حجم هر یک عدد بلوک کرد. با توجه به قیمت اعلامی بر اساس متر مکعبی میتوان نسبت به برآورد قیمت هر متر مربع از اجرای بلوک AAC نیز اقدام کرد. با توجه به اینکه ابعاد بلوک AAC از روبرو 25 سانتیمتر ارتفاع و 60 سانتیمتر طول است از این رو برای محاسبه تعداد بلوک مورد نیاز در مساحت دیوار وجه روبرو بلوک محاسبه خواهد شد. یکی از مزایای اصلی بلوک AAC در مقایسه با سایر انواع بلوک ساختمانی صرفه جویی در مصرف انرژی است. با توجه به اینکه هر چه ضخامت بلوک AAC بیشتر باشد عایق بودن دیوار در تبادل گرمایی با محیط بیرون بیشتر است از این رو عایق بهتری خواهد بود. معمولاً از ابعاد بلوک AAC با ضخامت 10 سانتی یا 12 سانتی  برای دیوارچینی داخلی ساختمان و برای دیوارچینی بیرونی ساختمان از بلوک با ضخامت 15 سانتی و یا 20 سانتی استفاده میشود. مشخص است هرچه ضخامت دیوار بیرونی بیشتر باشد قابلیت عایق پذیری بلوک بیشتر خواهد شد. البته با توجه به اینکه قیمت بلوک AAC به صورت متر مکعبی تعیین میشود از این رو بلوک با ابعاد 20 سانتی از بلوک با ابعاد 15 سانتی گرانتر خواهد بود. قیمت اجرای بلوک AAC در ضخامت های متفاوت برای استادکار بنا شامل این تغییرات نخواهد بود و معمولاً به صورت توافقی با استادکار تعیین میشود.

استاندارد بلوک AAC

پس از گسترش استفاده از بلوک AAC و توجیه پذیری قیمت بلوک AAC در مقایسه با سایر انواع بلوک در صنعت ساختمان سازمان ملی استاندارد ایران اقدام به استاندارد سازی این نوع بلوک نوین ساختمانی کرد. استاندارد ملی ایران به شماره 8593 اقدام به تعریف شرایط تولید این محصول کرده است که تمامی کارخانجات تولیدی بلوک AAC استاندارد باید مفاد مندرج در این استاندارد را در تولیدات خود رعایت کنند. همچنین سازمان ملی استاندارد ایران کلیه کارخانجات تولید بلوک بتنی اتوکلاو شده را ملزم به برآورد شرایط تمامی 7 شماره از استاندارد ملی ایران کرده است. در زمینه اجرای بلوک AAC آیین نامه های ساختمانی توصیه های لازم را مخصوصاً در پیوست 6 آیین نامه 2800 به مهندسین ناظر کرده است. پیش از خرید هبلکس باید نسبت به استاندارد بودن بلوک اطمینان حاصل کرد و سپس اقدام به خرید کرد. 1- استاندارد ملی ایران به شماره 5895 در مورد تعیین ابعاد قطعات بتنی است که باید برآورده شود. 2- استاندارد ملی ایران به شماره 5896 در مورد تعیین مقاومت فشاری بتن بلوک AAC میباشد که کارخانجات تولیدی ملزم به رعایت آن هستند. 3- استاندارد ملی ایران به شماره 9159 در مورد میزان رطوبت بلوک AAC میباشد. 4- استاندارد ملی ایران به شماره 8594 در مورد جرم حجمی خشک بلوک بتنی اتوکلاو شده میباشد. 5- استاندارد ملی ایران به شماره 8592 در مورد تعیین جمع شدگی ناشی از خشک شدن بلوک AAC در تونل اتوکلاو میباشد. 6- استاندارد ملی ایران به شماره 5895 در مورد تعیین مقامت یخ زدگی بلوک سبک بتنی هوادار اتوکلاو شده میباشد. با توجه به حساسیت سازمان ملی استاندارد ایران و مطابق با استاندارد اروپایی به شماره 11-722 در تولید بلوک AAC در صورتی که این بلوک ساختمانی به صورت غیر استاندارد تولید شود زیان در زمان زلزله امکان تخریب این دیوار AAC بالا میرود. همچنین دیوار AAC غیر استاندارد به دلیل طرح اختلاط غیر مهندسی، قیمت بلوک AAC ارزان تر خواهد بود. این مطلب منجر به تشویق خریداران و پیمانکاران و کارفرمایان میشود که ضرر استفاده از بلوک غیر استاندارد در مقایسه با بلوک بتنی اتوکلاو شده استاندارد بسیار بیشتر است. در این شرایط توصیه میشود که پیش از خرید بلوک هبلکس نسبت به اطلاع از استاندارد لازم کارخانه اقدام شود. یکی از روشهای تشخیص کارخانه استاندارد فروش هبلکس از محصولات غیر استاندارد موجود در بازار توجه به عضویت کارخانه مذکور در انجمن صنفی تولید کنندگان بتن سبک اتوکلاو شده در ایران میباشد. کارخانه های دارای عضویت در این انجمن محصولاتی استاندارد دارند و خیال مشتریان نسبت به استاندارهای لازم در تولید این بلوک از هر جهت راحت است. همچنین برخی از کارخانه ها مانند کارخانه بتن سبک کیمیای بهروزی اقدام به اخذ استاندارد تشویقی و همچنین استاندارد بین المللی ISO در تولید بلوک AAC کرده اند. جهت دسترسی به استاندارهای کارخانه های مختلف تولید بلوک بتن سبک اتوکلاو شده و همچنین نسبت به استعلام قیمت و یا استعلام هزینه اجرای بلوک AAC با شرکت ساختمانی صاد در تماس باشید.

آنالیز قیمت بلوک AAC و سایر انواع بلوک ساختمانی

جهت آنالیز قیمت بلوک AAC در مقایسه با سایر انواع بلوک ساختمانی سنتی مانند بلوک سیمانی و یا بلوک سفالی و همچنین در مقایسه با انواع بلوک نوین مانند بلوک نوین ابتدا باید قیمت هر یک از محصولات در یک متر مربع واحد از دیوار با یکدیگر مقایسه شوند. به عنوان مثال قیمت بلوک هبلکس 10  در هر متر مربع از دیوار با ضخامت 10 سانتیمتر بدون در نظر گرفتن اجرای بلوک AAC در حدود 70 هزار تومان میباشد و قیمت هر یک متر مربع از بلوک سیمانی لیکا معادل 120 هزارتومان و قیمت بلوک سفالی در هر متر مربع از دیوار 30 هزار تومان میباشد. لازم به ذکر است که قیمت به صورت نسبی در نظر گرفته است و نوسان قیمتی هر یک از مصالح در مقایسه با یکدیگر نرمالیزه شده اند. همچنین با توجه به مسافت محل ساختمان از محل تولید بلوک ساختمانی هزینه حمل نیز به هر سه این نوع بلوک اضافه خواهد شد. یکی از موارد تاثیرگذار در هزینه نهایی و همچنین آنالیز قیمت اجرای دیوار هزینه گچ و خاک دیوار است. با توجه به اینکه هزینه هر کیسه گچ و خاک و همچنین دستمزد اجرت گچ کاری در حدود 40 هزار تومان میباشد هزینه گچ و خاک به دیوار اجرا شده با بلوک لیکا و بلوک سفالی افزوده خواهد شد. همچنین پرت و شکستگی بلوک سفالی و بلوک لیکا در مقایسه با قیمت بلوک AAC بسیار بیشتر است اما پرت و دور ریز بلوک هبلکس صفر میباشد. همچنین با توجه به نوع بلوک سبک اتوکلاو شده و همچنین تخلخل بالای این بلوک میتوان از پرت و دور ریز آن در جهت کف سازی ساختمان استفاده کرد. یکی از موارد تاثیرگذار در کاهش قیمت بلوک AAC همین مسئله است. با توجه به اینکه پرت و دور ریز بلوک سبک بتنی اتوکلاو شده در مقایسه با بلوک لیکا کمتر است آنالیز قیمت تمام شده هر متر مربع نشان میدهد که اجرای دیوار با بلوک AAC کمتر از اجرای دیوار با بلوک لیکا میباشد. همچنین با توجه به پرت و دور زیر بالای سفالی مخصوصاً در برش محل عبور تاسیسات استفاده از این بلوک در ظاهر کم هزینه خواهد بود اما در واقع حتی نسبت به بلوک AAC نیز قیمت بالاتری خواهد داشت. در جدول زیر آنالیز قیمت اجرای بلوک هبلکس در مقایسه با انواع بلوک ساختمانی سنتی و نوین آورده شده است که برای مطالعات دفتر فنی و همچنین مهندسین مشاور پیش از شروع به اقدام دیوارکشی بسیار مناسب است.

مشخصات فنی چسب بلوک AAC

چسب بلوک AAC به عنوان ملات برای چسباندن بلوک هبلکس به یکدیگر استفاده میشود. چسب بلوک AAC حالت پودری دارد و معمولاً در کیسه 25 کیلوگرمی تولید و به فروش میرسد. روش استفاده از چسب بلوک بسیار شبیه به چسب پودری کاشی و سرامیک میباشد. لازم به ذکر است که قیمت بلوک AAC جدا از هزینه چسب اعلام میشود و هزینه چسب به فاکتور فروش افزوده خواهد شد. معمولاً چسب پودری در بشکه تمیز و با میزان مشخصی از آب که دستورالعمل آن بر روی پاکت نوشته شده و با کمک همزن برقی و ابزار آلات ساختمانی مورد نیاز پیش از اجرای بلوک AAC کاملاً مخلوط میشود. میزان زمان مورد نیاز برای فرآیند مخلوط کردن باید به نحوی باشد که مخلوط به دست آمده کاملاً یکدست باشد و حالت خمیری داشته باشد. همچنین پودر چسب بلوک AAC باید کاملاً به صورت یکنواخت در سراسر مخلوط پخش شده باشد و از دستگاه همزن برقی با سرعت کم استفاده شود. همچنین مخلوط نباید در دمای کمتر از 5 درجه سانتیگراد و با آب سرد انجام شود که در این صورت مخلوط به دست آمده یکنواخت نخواهد شد. همچنین در زمانی که فرآیند مخلوط کردن انجام میشود نباید مجدداً به آن آب اضافه کرد. در حدود 10 دقیقه مخلوط کردن ترکیب کافی است و پیش از استفاده میتوان مجدداً مخلوط چسب بلوک AAC را با استفاده از کمچه و سایر ابزار بنایی مجدداً مخلوط کرد. همچنین در زمان اجرای بلوک AAC باید دو وجه جانبی بلوک کاملاً به چسب خمیری آغشته شود و بهتر است در این موارد از کاردک شانه ای جهت کاهش در مصرف چسب هبلکس قم استفاده شود. پس از گذشت 24 ساعت از اجرای بلوک AAC چسب با بلوک ترکیب شده و کاملاً خشک میشود و در نهایت ترکیب به دست آمده بسیار استحکام بالایی خواهد داشت. مطابق با پیوست ششم آیین نامه 2800 زلزله ایران در صورتی که عرض دیوار بیشتر از 4 متر طول داشته باشد ملزم به اجرای وال پست عمودی یا وادار میانی هستیم. همچنین در شرایطی که ارتفاع دیوار بیشتر از 3.5 متر باشد ملزم به اجرای وال پست افقی میباشد. جهت اتصال بلوک AAC به وال پست مطابق با استاندارد ملی ایران باید از بست رادیکالی گالوانیزه استفاده شود. بست رادیکالی از جنس گالوانیزه و ضد زنگ اما جوش پذیر میباشد که معمولاً به وسیله جوش به وال پست و به وسیله میخ به بلوک متصل میشود. همچنین از انواع دیگر بست در زمان اجرای بلوک و متناسب با پیوست ششم آیین نامه 2800 زلزله ایران استفاده میشود.

تفاوت بلوک هبلکس و بلوک AAC چیست؟

هبلکس Hebelex نام تجاری بلوک AAC است. در واقع بلوک AAC نام علمی و آزمایشگاهی بلوک سبک بتنی اتوکلاو شده است در حالی که هبلکس نام برند تولیدی بلوک AAC در کارخانه است. هبلکس برند ثبت شده یکی از کارخانه های ایران است و به دلیل اینکه اولین تولید کننده بلوک سبک بتنی اتوکلاو شده در ایران است در صنعت ساختمان ایران نیز به همین نام شناخته شده است. با توجه به ورود تکنولوژی خطوط تولید بلوک AAC در ایران امروزه بسیاری از کارخانه ها اقدام به تولید بلوک هبلکس استاندارد میکنند. در حال حاضر کارخانه های بلوک هبلکس در شهر مشهد، بیرجند، تهران، قم، اردبیل و زنجان و شهر اردکان از بزرگترین تولید کنندگان بلوک AAC استاندارد در ایران هستند. با توجه به اینکه برند هبلکس Hebelex توسط کارخانه مشهد ثبت شده است کارخانه های دیگر نیز مشابه نام هبلکس را برای محصولات خود به ثبت رسانده اند. اما با توجه به اینکه نام هبلکس در صنعت ساختمان به بلوک بتنی سبک اتوکلاو شده اطلاق میشود اکثر کارخانه ها مانند کارخانه کیبکس نیز با همین نام اقدام به تولید و فروش محصولات خود میکنند. یکی از نکاتی که پیش از خرید هبلکس باید به آن دقت کرد این است که بلوک AAC خریداری شده باید الزاماً دارای نشان ملی استاندارد باشد و تفاوتی بین هبلکس و بلوک AAC وجود ندارد.

تفاوت بلوک AAC و بلوک گازی NAAC چیست؟

بلوک گازی NAAC مخفف Not Autoclaved Aerated Concrete است و به معنای بلوک بتنی سبک هوادار غیر اتوکلاو شده است. تفاوت اصلی بلوک AAC و بلوک گازی نیز در عدم اتوکلاو شدن آن است. اتوکلاو نام تونلی است که تحت فشار بالا و دمای بالا به صورت بخار بلوک سبک بتنی را عمل می آورد. در واقع تحت فشار و دمای بالا بتن کاملاً به مقاومت خود میرسد و از این رو حداکثر استحکام خود را پیدا میکند. از دیگر تفاوت بلوک AAC و بلوک گازی NAAC نیز میتوان به مواد تشکیل دهنده هر کدام اشاره کرد. در تولید بلوک گازی از ماسه بادی به جای گچ استفاده میشود. ممکن در ظاهر استحکام بلوک گازی در مقایسه با بلوک AAC بیشتر به نظر برسد اما احتمال ترک خوردگی بلوک گازی در مقایسه با بلوک AAC در اثر فشار وزن ناشی از وزن دیوار بسیار بیشتر است. همچنین از نظر خواص عایق حرارتی و صوت نیز بلوک AAC نسبت به بلوک گازی NAAC رفتار بهتری از خود نشان میدهد. بلوک گازی از ترکیب سیمان، ماسه بادی، پودر آلومینیوم، مواد حباب زا و آب تشکیل شده است. بلوک گازی NAAC به دلیل بافت متخلخل و اسفنجی شکلی که دارد از انواع بلوک سبک ساختمانی محسوب میشود و بسیاری از خواص بلوک AAC را دارد. اصلی ترین تفاوت بلوک AAC و بلوک گازی NAAC در احتمال ترک خوردن آن پس از نصب است. به طور کلی توصیه میشود از بلوک AAC استاندارد که بلوک اتوکلاو شده است به جای بلوک گازی NAAC استفاده میشود. همچنین با توجه به اینکه در روند تولید بلوک AAC عملیات اتوکلاو صورت میگیرد و در تولید بلوک گازی عملیات اتوکلاو انجام نمیشود از این رو تخلخل نسبت به بلوک گازی بیشتر است که این مسئله سبکی و همچنین خواص عایق حرارتی و صوتی بلوک AAC را نسبت به بلوک گازی افزایش میدهد.

تفاوت بلوک AAC و بلوک CLC چیست؟

بلوک CLC یا بلوک بتن سبک سلولی و مخفف Cellular Lightweight Concrete است و از ترکیب مواد اولیه متفاوتی با بلوک AAC تولید میشود. در تولید بلوک CLC از یک نوع ترکیب فوم خاص که به Slurry شناخته میشود استفاده میشود. بلوک CLC از ترکیب سیمان، فوم مخصوص، ماسه بادی یا پوکه معدنی، مواد حباب زا و آب تشکیل شده است. دانسیته بلوک CLC نسبت به بلوک AAC به دلیل استفاده از ماسه یا پوکه معدنی بیشتر است. نرخ تولید نهایی بلوک CLC کمتر است و از این رو قیمت آن نسبت به بلوک AAC نیز کمتر است. بلوک CLC خواص عایقی حرارتی و صوتی کمتری نسبت به بلوک AAC دارد و در مقابل فشار ناشی از وزن دیوار ممکن است ترک بخورد. ایجاد ترک در بلوک CLC ممکن است منجر به ترک خوردگی سطح گچ کاری شده بشود. همچنین به دلیل استفاده از ماسه بادی در فرآیند تولید این بلوک نیاز به لایه گچ و خاک است که این مسئله منجر به افزایش هزینه نهایی ساخت میشود. فرآیند تولید بتن CLC در طول مدت 6 تا 8 ساعت زمانی می‌برد که کاملا بستگی به دما و میزان رطوبت هوا دارد. پس از گذشت زمان مورد نظر در تونل‌های بخار که 70 درجه سانتی‌گراد نگهداری می‌شوند تا برای استفاده کاملا آماده شوند. از خواص بلوک CLC میتوان به سبکی وزن، عایق رطوبتی، صوتی و حرارتی بودن آن اشاره کرد. همچنین به دلیل شباهت ظاهری بسیار زیاد بلوک CLC به بلوک AAC توصیه میشود پیش از خرید نسبت به اصالت کالا و همچنین وجود نشان ملی استاندارد و گواهی نامه سازمان تحقیقات مسکن کارخانه تولید کننده اطمینان حاصل کنید.